دکتر پرویز ورجاوند (۱۳۱۳ در تهران - ۱۹ خرداد ۱۳۸۶ در تهران) استاد دانشگاه، باستان‌شناس و از مبارزان و سیاست‌مداران شهیر تاریخ معاصر ایران بود.

ورجاوند که گرایش‌های ملی‌گرایانه داشت در کابینه مهدی بازرگان کفیل وزارت فرهنگ و هنر بود که بعد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نامیده شد.

در سال‌های اخیر او عضو هیأت رهبری جبهه ملی ایران و پیش از آن سخنگوی این جبهه بود. وی به علت ایست قلبی در نوزدهم خرداد ۱۳۸۶ درگذشت.^[۱]

پیشینه آموزشی [ویرایش]

• دکتری، ۱۳۴۲، باستان‌شناسی^[۲]، دانشگاه سوربن، فرانسه
• ديپلم انستیتوی انسان شناسی، دانشگاه پاریس و مدرسه عالی لوور، فرانسه
• کارشناسی ارشد، علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران
• کارشناسی، باستان شناسی، دانشگاه تهران، ایران

تدریس در دانشگاه تهران [ویرایش]

وی پس از بازگشت از فرانسه در آزمون استادياری ايران پذیرفته شد اما به دليل فعالیت سياسی با استخدام وی مخالفت شد، اما با یاری دکتر سیاسی رئيس پیشین دانشگاه تهران و دکتر صدیقی، صفا و سيحون در دانشگاه تدریس کرد که برای آن حقوقی دریافت نکرد. پس از چندی دکتر ورجاوند در موسسه تحقیقات علوم اجتماعی دانشگاه تهران به عنوان رئیس بخش تحقیقات مردم‌شناسی و ایلات و عشایر آغاز به کار کرد و پس از پنج سال توانست با سمت دانشیاری حکم خود را دريافت کند.^[۳]

وزارت فرهنگ دولت موقت [ویرایش]

پس از انقلاب ۱۳۵۷ وی برای مدت کوتاهی مسئوليت وزارت فرهنگ و هنر را در دولت مهندس مهدی بازرگان پذيرفت و در همین مدت کوتاه اقدامات خطیری را برای فرهنگ ایران به انجام رساند.^[۳]

کنش‌های فرهنگی [ویرایش]

• پایه گذاری مرکز برنامه ريزی و خدمات آموزش و جهانگردی برای نخستین بار در ايران^[۳]
• تلاش براي به ثبت رساندن مجموعه تخت جمشيد، ميدان نقش جهان و چغازنبيل^[۱]
• انحلال اداره نگارش وزارت فرهنگ در دوران وزارت که با این کار وی تا مدتی ممیزی و سانسور از بین رفت^[۴]
• جلوگیری از تخریب تخت جمشید پس از انقلاب ۱۳۵۷^[۳]
• تلاش برای تعدیل برج جهان نما^[۴]
• کوشش برای حفظ آثار باستانی تنگه بلاغی و مجموعه پاسارگاد در جریان ساخت سد سیوند^[۴]

آثار [ویرایش]

تالیف^[۴]

• کاوش رصدخانه مراغه و نگاهی به پیشینه دانش ستاره شناسی در ایران، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۶.
• سرزمین قزوین، سابقه تاریخی و آثار باستانی و بناهای تاریخی سرزمین قزوین
• ایران و قفقاز ـ اران و شروان
• همه هستی‌ام نثار ایران (یادنامه استاد غلامحسین صدیقی)
• پیشرفت و توسعه بر بنیاد هویت فرهنگی
• کاوش آثار ایران در موزه‌های اتحاد جماهیر شوروی
• میراث تمدن ایرانی در سرزمین‌های آسیایی اتحاد شوروی
• روش بررسی وشناخت علمی ایلات و عشایر
• سفرنامه جنوب- سیر و سفری در کناره‌ها و جزایر خلیج‌فارس و دریای عمان
• آثار تاریخی و معماری چوبی شهر تاریخی حاجی طرخان "آستراخان"
• شناسنامه شهر شیراز
• فهرست انتشارات دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی

ترجمه‌^[۴]

• سبک شناسی هنر معماری در سرزمین های اسلامی نوشته ج.هواگ
• خراسان و ماوراءالنهر (آسیای میانه)؛ نوشته‌ آ.بلنیتسکی

همکاری‌های در پروژه‌های تحقیقاتی و علمی^[۴]

• دایره المعارف تشیع در هفت جلد
• دانشنامه جهان اسلام
• دانشنامه بزرگ فارسی
• اطلس تاریخ ایران، سازمان نقشه برداری کشور
• پایتخت های ایران، سازمان میراث فرهنگی
• دانشنامه زنان ایران

پانویس [ویرایش]

منابع [ویرایش]

• خبرگزاری آفتاب
• زندگی‌نامه ورجاوند
• جبهه ملی ایران
• ویکی پدیا